Nga Alfred Peza
Me futjen në lojë të Presidentit të Republikës, për çështjet e diksutimeve në tryezën e Këshillit Politik, u kuptua se opozita e rrugës po i rikthehet avazit të saj të vjetër përpra zgjedhjeve të reja; përpjekjeve për bllokim. Ilir Meta i kaloi në heshtje ndryshimet kushtetuese të 30 korrikut të miratuara në Parlament. Por tani u kujtua se ato nuk vlejnë. Ndaj sipas tij, duhen marë në konsideratë për tu reflektuar në Kodin Zgjedhor, vetëm pikat e marrëveshjes së PS me PD e LSI, më 5 qershor.
Të vjen për të qeshur e për të qarë nga kjo qasje e Kryetarit të Shtetit, që flet sikur të ishte Kryetari i Opozitës. Sepse për marrëveshjen e 5 qershorit në tryezën e Këshillit Politik me opozitën e rrugës, rekomandimet e OSBE/ ODIHR duheshin zbatuar me patjetër, pasi për to po bëhej reforma e re elektorale. Por për hir të frymës së konsensusit, për hir të stabilitetit dhe gjetjes së një zgjidhje politike, PS e tejkaloi atë duke pranuar të gjitha kërkesat e PD dhe LSI.
Ndërsa tani, për ndryshimet kushtetuese të 30 korrikut të propozuara nga opozita e re parlamentare, nuk ka asnjë rekomandim nga ODIHR. Kuvendi ishte në të drejtën e saj legjime për ti miratuar ato. Ndaj edhe ndërkombëtarët, nuk i kanë kundërshtuar. Por pavarësisht kësaj, Ilir Meta thotë se “kërkesa e opozitës për të kërkuar ekspertizën e ODIHR, nuk duhet refuzuar”. Atëherë kur zbatimi i rekomandimeve të ODIHR ishin të detyrueshme ato u tejkaluan, ndërsa tani që nuk janë, kërkohet që të bëhen!
Po çfarë kërkesash ka shtruar opozita në tryezën e Këshillit Politik?
E para, ruajtjen e formës së koalicioneve sipas mënyrës së vjetër.
E dyta, hapja e listave 100%.
Po pse kërkon opozita e rrugës që të ruhen koalicionet e vjetra, (kushti parë) të cilat siç është sqaruar tashmë, nuk ekzistojnë në asnjë vend të botës demokratike?
Sepse Lulzim Basha ka një hall të madh për të futur në listë të sigurtë, aleatët e saj të vegjël: Mediu, Ndoka, Shehi, Dule, Idrizi, Duka… Ndërkohë që kjo ka hasur në një rezistencë të madhe brenda demokratëve, sepse nxjerr jashtë Parlamentit, disa figura të PD për të futur kryetarët e partive të vogla, që kanë mbetur pa struktura e pa anëtarë.
Ndërsa për kushtin e dytë, atë të hapjes me 100% të listave të kandidatëve për deputetë, PS thotë që është e gatshme. Por, formula e re duhet patjetër që të reflektojë dhe të garantojë në fund të procesit, balancat gjinore të përfaqësimit në Kuvendin e ri.
PD dhe LSI duke kërkuar që propozimet të shkojnë tani për “ekspertizën e ODIHR”, në thelb kërkojnë që të bllokojë implementimin në Kodin Zgjedhor, të ndryshimeve Kushtetuese të 30 korrikut. Kjo ekspertizë e pakërkuar asnjëherë nga ODIHR, kërkon të paktën disa muaj kohë, gjë që i shtyn ato për në “kalendat greke”. Kësisoj praktikisht, në zgjedhjet e pranverës së ardhshme, futemi me rregullat e dikurshme të koalicioneve të vjetra.
Por ndryshimet tashmë janë miratuar në Parlament, kësisoj dhe ky debat, është i tejkaluar. Ato janë miratuar më pas, në heshtje, edhe nga vetë Presidenti i Republikës. Ndaj opozita e rrugës nuk mund ti bllokojë ato, por është e mirëpritur të kontribuojë për impemtenimin e tyre, sa më mirë. Mazhorancës nuk i mbetet gjë tjetër, veçse ti implementojë ato sa më parë. Duke i dhënë në këtë mënyrë kohën dhe mundësinë, të gjithë aktorëve dhe faktorëve politikë që do të marin pjesë në zgjedhjet e reja, të përgatiten e të vazhdojnë fushatën elektorale.
PS i ka dhënë kohë opozitës brenda të premtes (18 shtator) që të sjellë propozimet e saj për; pragun, koalicionet dhe hapjen e listave. Deri në 30 shtator pas kalimit edhe nëpër komisionet përkatëse, Parlamenti pritet që ti miratojë.
Opozitës së rrugës i mbetet: Ose të jetë bashkëpunuese për ta ruajtur frymën e konsensusit, në të mirë të klimës politike. Ose përpjekjet e saj të reja, për bllokim dhe vendosjen e diktatit mbi mazhorancën, të kenë fatin e tyre të vjetër!