Keni probleme me hyrjen në ashensor? Qëndroni larg notit në det? Bërtisni kur shikoni një insekt? Ka shumë fobi të vogla, disa të ashtuquajtura të thjeshta dhe që kanë të bëjnë me një objekt, kafshë ose aktivitet të caktuar. Të tjerat janë më komplekse dhe mund të jenë më kufizuese në jetën shoqërore. Ato shkaktojnë ankth të fortë në një situatë specifike, siç është agorafobia, që shfaqet në ambiente të hapura si sheshe, parkingje dhe tregje, ose në vende që janë shumë të mbushura me njerëz. Por cilat janë fobitë që, në formë të moderuar, janë më të zakonshme? Iniciativa Botërore e Anketimit të Shëndetit Mendor (World Mental Health Survey Initiative) ka përpiluar 7 prej tyre.
1 – ARAKNOFOBIA, ORNITOFOBIA. Gati 4% e popullsisë së botës vuan nga fobia e kafshëve. Mund të ketë të bëjë me insektet (entomofobia), merimangat (araknofobia), gjarpërinjtë (ofidiofobia), zogjtë (ornitofobia) dhe qentë (cinofobia), por edhe specie të tjera. Njerëzit e prekur nga këto fobi mund të kenë frikë edhe nga kafshët e rreme, si për shembull një gjarpër gome.
2 – HEMOFOBIA. Prek 3% të njerëzve në botë. Njerëzit me një fobi gjaku madje mund të humbin ndjenjat sapo ta shohin atë. Ekspertët arritën në përfundimin se ky është një mekanizëm mbijetese: truri ndjen një alarm gjakderdhjeje dhe shkakton një kolaps kardiovaskular për të parandaluar humbjen e mëtejshme të gjakut.
3 – AKROFOBIA. Frika nga vendet e larta prek gati 3% të njerëzve. Disa akrofobikë gjithashtu mund të ndihen keq kur shohin njerëz të tjerë në vende të larta (rrokaqiejt, teleferikët, mbingarkesat, rrotat e Ferrisit) veçanërisht nëse janë afër boshllëkut dhe të pambrojtur, për shembull dikë që përkulet mbi një ballkon.
4 – TALASOFOBIA. Pak më shumë se 2% e popullsisë ka frikë nga zhytja në ujë. Fobia mund të kufizohet në thellësi të ujit, por në shumicën e rasteve ajo çon në refuzimin për të notuar dhe disa njerëz nuk mund ta fusin kokën nën ujë as për një kohë të shkurtër, ose nëse bëjnë një notim në det, nuk shkojnë përtej njomjes së kyçeve.
5 – KLAUSTROFOBIA. Frika nga vendet e mbyllura, por edhe të ngushta që japin një ndjenjë shtypjeje si ashensorët, tunelet, dhomat e vogla apo pajisje të caktuara mjekësore si rezonanca manjetike. Kjo fobi prek më shumë se 2% të popullsisë së botës.
6 – BRONTOFOBIA. Ata që i frikësohen zhurmës së bubullimave vendosin jetën e tyre bazuar në parashikimin e motit. Dhe disa as nuk dalin nga shtëpia për të shkuar në punë nëse ekziston një kërcënim i motit të keq. Pothuajse 2% e popullsisë së botës vuan prej tij.
7 – AEROFOBIA. Më shumë se 1% e popullsisë ka frikë nga fluturimi. Rreth gjysma e njerëzve ndiejnë shqetësim dhe ankth në bordin e një avioni, por ata me këtë fobi lëndohen nga vetë ideja e fluturimit. Në fakt, hip në avion vetëm nëse detyrohet nga nevoja serioze, shpesh duke bërë që mjeku i tij të përshkruajë një ilaç anksiolitik për të përballuar udhëtimin.
