Një ekip studiuesish i udhëhequr nga fizikanti dhe asistent profesori Canan Dagdeviren në Institutin e Teknologjisë në Masaçusets (MIT) ka zhvilluar një pajisje që mund të zbulojë kancerin, veçanërisht kancerin e gjirit në një fazë të hershme, duke rritur shanset e tyre për shërim. Pajisja zbuluese përdor ultratinguj për të skanuar gjoksin dhe për të identifikuar tetë simptomat që lidhen me kancerin e gjirit. Pjesa më e mirë është se gratë mund ta kryejnë kontrollin vetë, nga komoditeti i shtëpisë së tyre.

Nëse kanceri i gjirit diagnostikohet herët, pacientët kanë një shkallë mbijetese që arrin pothuajse 100%, por bie në 25% kur diagnoza kapet shumë vonë. Pajisja, një lloj mega-patch fleksibël me ultratinguj që mund të aplikohet në sytjena, është në gjendje të kapë imazhe të indit të gjirit nga kënde të ndryshme. Gjetjet janë të detajuara në një studim të botuar në Science Advances.

Shkencëtarët fillimisht projektuan një skaner miniaturë me ultratinguj të aftë për të kapur imazhe në çdo moment. Skaneri futet në një pajisje të vogël që mund të lëvizë në gjashtë pozicione të ndryshme, duke lejuar që imazhet e të gjithë gjoksit të merren deri në tetë centimetra thellësi.

“Ky sistem është i lëvizshëm, i lehtë për t’u përdorur dhe lejon monitorimin e vazhdueshëm të indeve të gjirit,” shpjegon Canan Dagdeviren. Pamjet e marra kanë një rezolucion të ngjashëm me atë të sondave me ultratinguj që përdoren në qendrat mjekësore gjatë mamografisë.

Pajisja u testua tek një grua 71-vjeçare e prirur ndaj kisteve të gjirit dhe mundi të kapte imazhe të kisteve me diametër 0.3 cm, sa madhësia e kancerit në fazën e hershme.

Ky monitorim i vazhdueshëm është projektuar për pacientët më të rrezikuar nga zhvillimi i të ashtuquajturave kancere intervale, kancere që zhvillohen midis dy mamografive në të cilat i pari është negativ. Kanceret e këtij lloji përbëjnë 20-30% të totalit dhe zakonisht janë më agresivë se ato që zbulohen gjatë ekzaminimeve normale rutinë. “Me depistimin më të shpeshtë, qëllimi ynë është të çojmë shkallën e mbijetesës së kancereve me interval në 98% ”, shpjegon Dagdeviren.

Aktualisht, për të parë imazhet, ky sistem i veshur duhet të lidhet me një makinë ultratinguj në një qendër mjekësore, por studiuesit tashmë janë duke punuar në një version miniaturë të sistemit që lejon që imazhet të shihen në një pajisje portative me madhësinë e një telefoni inteligjent. Në të ardhmen, ata planifikojnë të përdorin inteligjencën artificiale për të organizuar të dhëna dhe për të analizuar ndryshimin e imazheve me kalimin e kohës, si dhe për të përshtatur teknologjinë e pajisjes për të monitoruar pjesët e tjera të trupit.